اکثر فعالیت‌های این شرکت به بخش تجاری و بازرگانی تعلق می‌گیرد. این محتوا به منظور آشنایی با راهنمای کامل ثبت شرکت سهامی عام در سال 1401، نگارش شده است.

از شرکت‌هایی که مدیران آن می‌توانند سرمایه خود را از طریق فروش سهام به مردم عادی تأمین نمایند، شرکت سهامی عام است.
نکته قابل توجه این است که برای ثبت شرکت سهامی عام نیاز به دریافت مجوز بورس از طرف بانک مرکزی است.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، تنوع بالای فعالیت‌هایی است که در این شرکت می‌توان شروع نمود.
اکثر فعالیت‌های این شرکت‌ها به بخش تجاری و بازرگانی تعلق می‌گیرد.
از طرفی ثبت این شرکت می‌تواند در حوزه احداث سد، پروژه‌های عمرانی، کارخانه، پروژه راه‌سازی، خودروسازی، صنایع فولاد، پتروشیمی و … باشد.
همچنین برای ثبت این شرکت ذکر نمودن سهامی عام در کنار نام شرکت کاملاً ضروری است.
در ادامه قصد داریم شما را با هر آنچه نیاز است در رابطه با ثبت شرکت سهامی عام بدانید، به طور کامل آشنا کنیم.

مدارک لازم برای ثبت شرکت سهامی عام

اگر می‌خواهید برای ثبت شرکت سهامی عام اقدام نمایید، بهتر است در ابتدا تمامی مدارک مورد نیاز را تهیه نمایید.
این کار روند ثبت را سرعت می‌بخشد و احتمال مشکل در روند ثبت شرکت را به حداقل می‌رساند.

• ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی تمام مؤسسین
• ارائه نمودن دو نسخه از اظهارنامه شرکت
• دو نسخه از طرح اعلامیه در خصوص پذیره‌نویسی سهام که توسط افرادی که حق امضاء دارند، امضاء شده است.
• ارائه جلد طرح مربوط به اساسنامه شرکت
• گواهی بانکی که نشان می‌دهد 35 درصد از سرمایه مربوط به شرکت در بانک قرار دارد
• ارائه نمودن دو نسخه صورت جلسه از مجمع عمومی مؤسسین
• اخذ نمودن تمامی مجوزهای لازم از طرف نهادهای مرتبط
• چاپ آگهی دعوت از مجمع عمومی مؤسسین و تعیین روزنامه‌ای که برای چاپ آگهی انتخاب شده است
• ارائه نمودن دو نسخه از صورت جلسه هیئت مدیره (البته فراموش نکنید که اعضای هیئت مدیره نمی‌تواند کمتر از 5 نفر باشد.)
• اگر موضوع فعالیت این شرکت نیاز به اخذ مجوز دارد، باید مجوز مربوطه را نیز هنگام ثبت شرکت سهامی عام از مراکز ذیربط دریافت نماید
• کامل نمودن فرم‌های ارائه شده توسط اداره ثبت شرکت ها

شرایط ثبت شرکت سهامی عام

پیش از آنکه برای ثبت شرکت سهامی عام اقدام نمایید، سعی کنید تمامی شرایط ثبت شرکت را به دقت مورد بررسی قرار دهید.
تا از بروز هرگونه مشکل در روند ثبت شرکت پیشگیری نمایید.

از مهم‌ترین شرایطی که هنگام ثبت این شرکت باید مدنظر داشته باشید، می‌توان به موارد زیر اشاره داشت.

• ابتدایی‌ترین شرط ثبت شرکت سهامی عام این است که، سرمایه اولیه شما برای تأسیس شرکت نباید کمتر از 500 هزار تومان باشد.
• برای ثبت نمودن این شرکت، اعضای هیئت مدیره و شرکا شرکت باید حداقل 5 نفر باشند.
• در صورتی که سرمایه آورده برای شرکت به صورت نقدی باشد، باید مقداری از آن به بانک سپرده شود. همچنین در صورتی که سرمایه غیر‌نقدی باشد، باید مدارک مرتبط با آن به بانک داده شود. رسید مربوط به سرمایه سپرده شده به بانک نیز باید به اداره ثبت شرکت‌ها تحویل داده شود.
• معمولاً افرادی که می‌خواهید شرکت سهامی عام ثبت نمایند، باید در ابتدا شرکت سهامی خاص خود را ثبت نمایند.
• برای ثبت شرکت سهامی عام، بیست درصد از سرمایه شرکت باید به عنوان تعهد در بانک سپرده شود. همچنین حداقل سی و پنج درصد از مبلغ تعهد شده نیز باید در حساب مرتبط با شرکت سپرده‌گذاری شود.
• بازرسان و مدیرانی که برای شرکت انتخاب شده‌اند، باید به صورت کتبی قبول کردن سمت خودشان را تأیید کنند.
• اطلاعیه پذیره‌نویسی باید از طریق مؤسسین آگهی شود و در معرض دیده بانکی که تعهد سهام در آن است، قرار داده شود.

مراحل ثبت شرکت سهامی عام

برای ثبت شرکت سهامی عام در ابتدا باید تمامی مجوزهای لازم برای ثبت شرکت را دریافت نمایید.
پس از دریافت مجوزهای سازمان بورس و اوراق بهادار باید سهام مربوط به مؤسسین تعیین شود.
سپس در سازمان بورس و اوراق بهادار مجوزهای عمومی و ثبت سهام صادر شود.
در ادامه مدارک و فرم‌های مرتبط با سازمان‌های مربوطه توسط مؤسسین برای اداره ثبت شرکت‌ها ارسال می‌شود.
پس از آن مجوز دریافتی در حوزه عمومی سهام نیز به اداره ثبت شرکت‌ها تحویل داده می‌شود.

در مرحله بعدی ثبت شرکت سهامی عام باید پذیره‌نویسی را آغاز نمود و پس از دریافت مجوزهای لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار، اجازه انتشار نمودن اطلاعیه پذیره‌نویسی را دریافت نمود.
در ادامه نیز باید مجمع عمومی مؤسس را تشکیل نمود.
هنگام تشکیل این مجمع کامل نمودن فرآیند عرضه عمومی و ارائه مدارک به سازمان بورس الزامی است.
با توجه به مدارک ارسالی شما، عرضه عمومی سهام ثبت خواهد شد. در نهایت نیز شماره ثبت را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت خواهید نمود.

نکات قابل توجه جهت ثبت این شرکت

شرکت سهامی عام از کامل‌ترین شرکت‌هایی است که تا به امروزه ثبت شده است.
از مهم‌ترین فعالیت‌های این شرکت می‌توان به انجام فعالیت‌های تجاری با کشورهای خارجی و احداث نمودن بانک، کارخانه، سد و … اشاره نمود.
مهم‌ترین تفاوت این شرکت با سایر شرکت‌ها، تأمین سرمایه از طریق فروش سرمایه به صورت عمومی است.
با این وجود اعضای هیئت مدیره این شرکت نباید کمتر از 5 نفر باشند.

از مهم‌ترین موارد لزوم ثبت شرکت سهامی عام می‌توان به نام‌گذاری این شرکت‌ها اشاره نمود.
برای ثبت این شرکت‌ها لحاظ نمودن واژه سهامی عام در کنار نام شرکت الزامی است.
از طرفی شرکت‌های تجاری بدون ثبت نمودن خود در اداره ثبت شرکت‌ها، قادر به ادامه فعالیت‌های تجاری خود نخواهند بود.
از دیگر نکاتی که هنگام ثبت نمودن شرکت‌های سهامی عام باید به آن توجه شود، سن شرکا شرکت است.
در این شرکت‌ها تمامی افراد بالای 18 سال می‌توانند به عنوان شریک و اعضای هیئت مدیره به فعالیت خود ادامه دهند.
از طرفی در هنگام ثبت شرکت میزان مسئولیت کیفری هر کدام از سهامداران و شرکا با توجه به تعهدات آن‌ها در شرکت و میزان سهامشان مشخص خواهد شد.

انواع تقسیم بندی شرکت ها بر اساس قانون تجارت

شرکت ها انواع مختلفی دارند و هر یک از تقسیم بندی شرکت ها با توجه به ویژگی ها و شرایط آنها می باشد

انواع تقسیم بندی شرکت ها

در این مقاله قرار است در مورد انواع شرکت ها، ویژگی های آن و تقسیم بندی شرکت ها صحبت نماییم و قوانین تجارت مربوط به آن را نیز بررسی نماییم.

انواع تقسیم بندی شرکت ها با توجه به ویژگی ها و کاربرد آنها نمود پیدا می کند و هر شخص حقیقی با توجه به نیازهای خود اقدام به شراکت و راه اندازی این شرکت ها می کند.

با توجه به تعریف لغت نامه دهخدا معنی شرکت به معنی شریک شدن و یا همدست شدن می باشد و یا اتحاد چند کس برای غرض یا نفعی عام یا خاص. این تعاریف از شرکت با مفهوم امروزی آن تا حد زیادی ارتباط دارد در تعریف حقوقی شرکت به پیمان نامه ای گفته می شود که بر اساس آن شرکا سود حاصل از شرکت را بین خودشان تقسیم می کنند. یر همین اساس شرکت ها انواعی دارند که عبارتند از: شرکت تجاری و شرکت مدنی. همچنین، شرکت تجاری ، خود به هفت قسم تقسیم می گردد : شرکت سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیر سهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت نسبی و شرکت تعاونی تولید و مصرف.

تعریف شرکت چیست؟

طبق قانون مدنی ایران شرکت یعنی اجتماع حقوق مالکان متعدد در شیء واحد به نحو اشاعه، اما طبق قانون تجارت شرکت عبارت است از قراردادی که طبق آن شرکا سود حاصل از سرمایه را تقسیم می نمایند.

در قانون ایران می توان شرکت  را این گونه تعریف نمود که: شرکت، شخصی حقوقی است که با قانون خاصی حسب مورد تحت قانون تجارت یا قانون خاص تشکیل شده باشد.

طبق قانون تجارت شرکت ها به 7 گونه تقسیم می شوند:

1. شرکت های سهامی
2. شرکت با مسئولیت محدود
3. شرکت های تضامنی
4. شرکت مختلط غیر سهامی
5. شرکت مختلط سهامی
6. شرکت های نسبی
7. شرکت های تعاونی تولید و مصرف

در ادامه مختصرا به توضیح هر کدام می پردازیم.

شرکت های سهامی

نحوه تشكيل شركت های سهامی در هر کشوری متفاوت است و بستگی به قوانین مصوب همان کشور دارد. طبق ماده 20 قانون تجارت ایران شرکت سهامی یعنی شرکتی که سرمایه اش به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام می باشد.شرکت های سهامی دو نوع می باشند: سهامی عام و سهامی خاص.

شرکت سهامی خاص

البنه قابل ذکر می باشد که در شرکت های سهامی عام موسسین حق دارند فقط 20درصد از درصد سهام سرمايه شركت را به خود اختصاص داده و 80 درصد سهام سرمايه شركت بعد از اخذ مجوز از اداره ثبت شركت ها به عامه ی مردم عرضه گردد.

شرکت های سهامی عام آن دسته از  شرکت هایی هستند که در آن موسسین قسمتی از سرمایه ی شرکت را از طریق پذیره نویسی و فروش سهام به مردم تامین می کنند.

شرکت های سهامی خاص شرکت هایی هستند که تمام سرمایه در موقع تاسیس منحصراَ توسط موسسین تامین می شود.

نحوه و شرایط تاسیس شرکت سهامی عام چگونه است؟

حداقل شرکا 5 نفر و حداق هیئت مدیره 5 نفر باشند.
حداقل سرمایه ی اولیه 5000000 ریال است.
سرمایه ی شرکت توسط موسسین و عامه تامین می گردد.
سهم سرمایه موسسین نباید از 20 درصد سرمایه ی شرکت کم تر باشد.
سی و پنج  درصد از  مبلغ باید به صورت نقدی توسط موسسین تامین و در حسابی تحت عنوان شرکت سهامی عام  در شرف تاسیس نزد یکی از بانک ها سپرده گزاری شود.
اظهارنامه به انضمام طرح اساسنامه شرکت و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام که به امضاء کلیه موسسین رسیده باشد با قید نام کثیرالانتشار منتخب ، در تهران به اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به دایره ثبت شرکت ها برسد(ماده 6 قانون تجارت)

مدارک لازم جهت کسب اجازه پذیره نویسی شرکت در شرف تاسیس سهام عام از مرجع ثبت شرکت ها چیست؟

1.دو نسخه طرح اظهارنامه ی شرکت
2.دونسخه طرح اساس نامه ی شرکت
3.دو نسخه طرح پذیره نویسی شرکت
4.گواهی بانکی مبنی بر واریز وجه توسط موسسین
5.فتوکپی شناسنامه ی موسسین

اظهارنامه ی ثبت شرکت شامل چه مواردی است؟

شرکت با مسئولیت محدود

طبق ماده 94 قانون تجارت شرکتی است صرفا با موضوع فعالیت تجاری ،بین دو یاچند نفر جهت امور تجارتی تشکیل می شود و هر از شرکا فقط به میزان سرمایه ی خود مسئول قروض ،دیون و تعهدات شرکت می باشند و هیچ حداقل مبلغ معینی نیز ندارد.

در اسم این نوع شرکت می بایست حتما عبارت”شرکت با مسئولیت محدود قید گردد در غیر این صورت شرکت در مقابل اشخاص حقوقی تضامنی محسوب می شود و تابع مقررات آن خواهد بود.

مراحل تشکیل شرکت با مسئولیت محدود چیست؟

1. تنظیم شراکت نامه و امضا
2. تایید و پرداخت میزان سرمایه شرکت
3. ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها

شرکت های تضامنی

ساده ترین نوع شرکتی است که برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر تحت نام مخصوصی تشکیل می شود و اگر دارایی شرکت برای تایدیه تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمامی قروض می باشند.(ماده 116 قانون تجارت).

شرکت تضامنی یکی از هفت گونه شرکتی است که در بالا به آن اشاره کردیم. که مانند انواع این شرکت ها فارغ از نوع فعالیت، یک شرکت تجاری به حساب می آید. در مورد این شرکت، شخصیت و اعتبار شرکا بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد.

طبق ماده 116 قانون تجارت شرکت های تضامنی شرکت هایی هستند که تحت اسم ویژه و مخصوص برای کارهای تجارتی بین دو و یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شوند. در صورت عدم کفایت و بروز مشکل اگر اموال شرکت برای پرداخت دیون شرکت کافی نباشد هر یک از شرکاء مسئول پرداخت تمام دیون و تعهدات شرکت می باشد و در صورتی که بین شرکاء قرار دادی غیر از این به امضا برسد و منعقد شود از نظر قانون فاقد ارزش خواهد بود.

در اسم شرکت تضامنی باید حتما عبارت (‌شرکت تضامنی) و لااقل اسم یک نفر از  شرکاء ذکر شود و یا بعد از از اسم شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل (‌و شرکاء) یا (‌و‌برادران) قید شود(ماده 117قانون تجارت).

شرکت تضامنی زمانی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تایید و سهم‌الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد(ماده 118 قانون تجارت).

در شرکت های تضامنی منافع به نسبت سهم‌الشرکه بین شرکاء تقسیم می‌شود مگر آنکه ترکیب  شرکتنامه غیر از این باشد.(ماده 119 قانون تجارت).

در شرکت تضامنی باید شخصی سمت مدیری را برعهده بگیرد که لااقل یک نفر از میان شرکا و یا از خارج باشد(ماده 120 قانون تجارت).

در شرکت تضامنی حدود وظایف مدیر طبق ماده ی 51 می باشد یعنی مسئولیت مدیر در مقابل شرکا همان مسئولیتی می باشد که وکیل در مقابل موکل دارد.(ماده 121 قانون تجارت).

در شرکت تضامنی اگر سهم الشرکه ای غیر نقدی باشد می بایست سهم الشرکه به تراضی تمام شرکا تقویم گردد (ماده 122 قانون تجارت).

در شرکت تضامنی هیچ یک از شرکا نمی تواند سهم خود را به دیگری منتقل کند ومکر با ضایت تمام شرکا باشد(ماده 123 قانون تجارت).

مادامی که شرکت منحل نشده  مطالبه ی تمامی قروض باید از محل خود شرکت باشد و بعد از انحلال نیز طلبکاران باید برای وصول مطالبات به هر شریکی که مد نظر است رجوع کنند و هیچ یک از شرکا هم نمی توتنند بنا بر هر دلیلی (مثلا میزلن زیاد بودن قروض نسبت به سهم خود در شرکت)امتناع کنند و فقط در روابط بین شرکاء مسئولیت هر یک از آنها در تادیه قروض‌شرکت به نسبت سرمایه خواهد بود که در شرکت گذاشته است آن هم در صورتی که در شرکتنامه ترتیب دیگری نباشد.(ماده 124 قانون تجارت)

انحلال شرکت های تضامنی

• رضایت تمامی شرکا
• مراجعه به دادگاه و تقاضای انحلال شرکت
• فسخ شرکت
• ورشکستگی یکی از شرکا
• فوت یا محجوریت هر یک از شرکا

مدارک مورد نیاز انحلال شرکت های تضامنی چیست؟

• تمامی مدارک ثبتی
• مدارک شناسایی
• اصل صورت جلسه ی انحلال که به تایید شرکا و مدیر تصفیه رسیده باشد
• آگهی آخرین تغییرات شرکت

شرکت های مختلط غیر سهامی

این نوع شرکت بین یک یا چند شریک ضامن و یا یک یا چند شریک با مسئولیت محدود تحت تابع شرکت نامه تشکیل می شود.

در نام شرکت باید حتما عبارت “مختلط غیر سهامی” قید شود چون این شرکت سهامی را منتشر نمیکند و مسئولیت شرکا محدود به میزان سرمایه ای است که در شرکت گذاشته اند، اما در صورت انحلال شرکت ،شرکا ضامن مسئول تمام قرض ها و بدهی های شرکت خواهند بود.

شرکت مختلط غیر سهامی یکی از انواع شرکت های تجاری در ماده 20 قانون تجارت می باشد و هدف از تشکیل آن فعالیت تجاری به همراه کسب سود و تقسیم منافع می باشد.

شرکت مختلط غیر سهامی شرکتی است که برای امور تجارتی  تحت نام مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می ‌‌شود(ماده 141 قانون تجارت).

موارد ذکر شده در شرکت نامه شرکت مختلط غیرسهامی چیست؟

•    نام شرکت
  •    موضوع شرکت
  •    مرکز اصلی شرکت
  •    محل شعبه  شرکت
  •    اسامی موسسین/شرکای شرکت
  •    تابعیت شرکت
  •    مبدا و مدت تشکیل شرکت
  •    سرمایه ی شرکت(نقدی و غیر نپقدی)
  •    میزان سهم الشرکه ی هر شریک
  •    تعیین مدیر
  •    زمان رسیدگی به حساب و تقسیم سود و زیان
  •    تعیین بازرسان شرکت
  •    نحوه و شرایط انحلال و فسخ شرکت
  •    شرایط قانونی در روابط بین شرکا در شرکت نامه

شرکت مختلط غیر سهامی نیز مانند شرکت های دیگر شخصیتی حقوقی دارد و  به عنوان شخصیتی مستقل از شرکای تشکیل دهنده دارای کلیه حقوق و تکالیفی است  که قانون برای افراد با شخصیت حقیقی قائل است.

در شرکت های مختلط غیر سهامی همان طور که از نامش پیداست، مختلط یعنی دو نوع شریک در این شرکت وجود دارد.

شریک ضامن: شخصی که در ابتدای تاسیس شرکت موظف پرداخت  سهم سرمایه ها چه به صورت نقدی و چه به صورت غیرنقدی هست و مسئول تمامی قرض هایی است که در شرکت وجود دارد ولو اینکه علاوه بر دارایی شرکت باشد.

شریک با مسئولیت محدود: شخصی می باشد که مسئولیتش فقط به میزان همان آورده ای می باشد که در ابتدای تاسیس شرکت  به صورت نقدی سرمایه گزاری و یا تعهد  نموده و شرکا با مسئولیت محدود می توانند بخشی از سرمایه را نقدی پرداخت کنند و بخشی صرفا در تعهد آنان بماند .

طبق ماده 141 قانون تجارت:شرکا ملزم هستند در زمان تشکیل و ثبت این نوع شرکت را تحت اسم و عنوان مخصوصی تشکیل دهند و لا اقل اسم یکی از شرکای ضامن آورده شود.

طبق ماده 143 قانون تجارت هر یک از شرکایی که مسئولیت محدودی دارد و اسمش جز اسم شرکت باشد در مقابل طلبکاران شرکت ضامن محسوب می شود.

این نوع شرکت حتی بدون تنطیم اساس نامه و فقط تحت شرکت نامه در اداره  ثبت شرکت ها به ثبت می رسد.

طبق ماده  148 قانون تجارت هیچ یک از شرکا با مسئولیت محدود نمی ‌توانند بدون رضایت سایر شرکا  سهم شرکت خود را به غیر منتقل کنند.

اگر شرکا به انتقال سهم از جانب شریک با مسئولیت محدود رضایت دهند  و او این انتقال را انجام دهد. او نیز همانند شریک سابق، مسئول تمام قرض های قبل از ورودش به شرکت خواهد بود.

شرکای ضامن باید در زمان تاسیس شرکت کلیه ی سرمایه ای را که تقبل نموده اند پرداخت کنند (می توانند بخشی را تقبل کرده و مابقی در تعهد آنان بماند).

طبق ماده 150 قانون تجارت شریک با مسئولیت محدود در مقابل اشخاص ثالث در حکم شریک می باشد مگر ثابت نماید که اشخاص مزبور از محدود بودن مسئولیت او اطلاع داشته‌اند.

طبق ماده 156 قانون تجارت اگر شرکت مختلط غیر سهامی ورشکست شود دارایی شرکت بین طلبکاران تقسیم شده (سهم‌الشرکه شرکاء  نیز جزو دارایی شرکت محسوب می شود و شرکا در آن هیچ حقی ندارند).

شرکت مختلط غیر سهامی توسط  چه کسانی تاسیس می شود ؟

کسانی که  نیازمند سرمایه ی اولیه و تشکیل شرکت و کارآفرینی هستند که بعد از پیدا کردن شخص موردنظر در ساخت و تاسیس با وی شریک شوند.

شرکت مختلط سهامی

طبق ماده 162 قانون تجارت شرکتی است که تحت نام مخصوصی بین عده ای از شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود.

شرکای سهامی چه  کسانی هستند؟

کسانی  که سرمایه شان به صورت سهام یا قطعات مساوی سهام درآمده و مسئولیت آن به میزان همان سرمایه ای می باشد که در شرکت دارند.

شریک ضامن چه کسی است؟

شریکی می باشد که سرمایه اش به صورت سهام درنیامده و مسئول کلیه قروضی علاوه بر دارایی شرکت است.

در صورتی که تعداد شریک ضامن زیاد بود مسئولیت آن ها در مقابل طلبکاران و روابط شان با یکدیگر تابع قوانین شرکت تضامنی است.

در ماده 163 قانون تجارت آمده است که در نام این شرکت باید عبارت”مختلط سهامی” و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن  قید شود.

به موجب ماده 165 قانون تجارت:در هرکدام از شرکت های مختلط سهامی هیاتی به اسم هیات نظار  متشکل از سه نفر از شرکا برقرار می گردد  و این هیئت توسط مجمع عمومی بلا فاصله بعد از تشکیل قطعی شرکت معین می شود.

انحلال شر کت مختلط سهامی چکونه است؟

طبق ماده 181 و 182  قانون تجارت شرکت مختلط سهامی در موارد زیر انحلال می گردد:

• بر حسب تصمیم مجمع عمومی در صورتی که در اساسنامه این حق برای مجمع مذکور صراحتا بیان شده باشد.
• برحسب رضایت شرکای ضامن و تصویب محمع عمومی.
• در صورت فوت یا محجوریت هر یک از شرکا مشروط بر این که انحلال شرکت در این مورد در اساس نامه تصریح شده باشد.
• هر گاه در اساسنامه برای مجمع عمومی حق تصمیم به انحلال معین نشده باشد و بین مجمع و شرکا موافقتی صورت نگرفته باشد در این صورت اگر محکمه دلایل طرفداران انحلال را موجه ببیند حکم انحلال تصویب می شود. همین حکم در موردی نیز صدق می کند که یکی از شرکا به هر دلیلی تقاضای  انحلال شرکت را  از محکمه داشته باشد و محکمه آن دلایل را موجه ببیند.

شرکت های نسبی

طبق ماده ی 183 قانون تجارت  شرکت نسبی شرکتی می باشد که برای امور تجارتی تحت اسم مخصوصی بین دو یا چند نفر تشکیل  می شود و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت گذاشته می باشد.

طبق ماده 184 قانون تجارت در اسم شرکت نسبی عبارت “شرکت نسبی” و حداقل اسم یک نفر از شرکا باید ذکر شود.در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسم تمامی شرکا نباشد یعد از اسم شریک یا شرکا ئی که ذکر شده است  عبارتی از قبیل و شرکا و برادران ضروری می باشد.

ویژگی های شرکت های نسبی

• حداقل تعداد شرکا برای تشکیل شرکت نسبی 2 نفر می باشد(ماده 20 قانون تجارت).
• طبق ماده 588 قانون تجارت وازه ی “نفر” شامل اشخاص حقوقی نیز می شود.
• مسئولیت شرکای شرکت نسبی در مقابل اشخاص ثالث مانند مسئولیت شرکت های شرکت تضامنی در برابر یک دیگر می باشد.
• اصولا شرکت های نسبی از همان قواعدی تبعیت میکنند که که در مورد شرکت تضامنی صدق می کند.

تفاوت شرکت های نسبی با شرکت های تضامنی

تفاوت مهم در نوع مسئولیت آن ها می باشد:

• در شرکت های تضامنی اموال  شخصی شرکا مدنظر است و هر قدری که بخواهیم می توانیم به آن مراجعه کنیم اما در شرکت های نسبی امکان مراجعه به اموال شخصی شریک فقط نسبت به سرمایه وجود دارد.
• در شرکت تضامنی طلبکار می تواند بابت طلب خود به هر شریکی که می خواهد  بابت دریافت طلب خود مراجعه کند.
• در شرکت نسبی چون شریک مالک یک چهارم سرمایه می باشد ، بنابراین نسبت به یک چهارم بدهی مسئولیت دارد.

وظایف و اختیارات مدیران در شرکت های نسبی

در شرکت های تضامنی و نسبی همانند شرکت های بامسئولیت محدود شرکا باید حداقل یک نفر را از بین خود یا خارج از شرکت به سمت مدیر معین نمایند.

در قانون تجارت برای مدیران شرکت های تضامنی و نسبی هیچ مسئولیت جزایی و مدنی پیش بینی نشده است .

شرکت تعاونی تولید و مصرف

شرکت تعاونی تولید و مصرف نوعی از شرکت های تعاونی می باشد که میان افراد یک صنف یا اشخاصی که منافع مشترکی دارند تاسیس می شود. این نوع از شرکت ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1. تعاونی تولید
2. تعاونی مصرف

شرکت های تعاونی تولیدی شرکت هایی هستند که معمولا در زمینه هایی مانند: کشاورزی، دامپروری، صید آب زیان، ساخت و ساز و مواردی در این زمینه فعالیت دارند.

شرکت های مصرف و یا توزیع شرکت هایی هستند که در حیطه ی فراهم کردن کالا و یا خدماتی که مورد نیاز اعضا می باشد فعالیت دارد.

طبق ماده 1 قانون شرکت های تعاونی:شرکت تعاونی شرکتی است که برای مدت نامحدودی و به منظور رفع نیازهای مشترک اعضا و بهبود وضع مادی و اجتماعی آن ها از طریق همکاری آن ها تشکیل می شود.

تبصره ی این ماده بیان می کند که تعداد شرکای شرکت های تعاونب نباید کم تر از 7 نفر باشد.

شرکت تعاونی تولید

طبق ماده 190 قانون تجارت شرکتی می باشد که بین عده ای از ارباب حرف تشکیل شده است و و شرکا مشاغل خود را  برای تولید و  فروش اجناس به کار می برند. اگر تولید عده ای از شرکا در خدمت دائمی شرکت نباشد و یا از اهل حرفه هم نباشد، حداقل دو ثلث اعضا باید ازشرکایی انتخاب شوند که حرفه شان موضوع عملیات شرکت می باشد.

اهداف شرکت تعاونی مصرف چیست؟

• فروش اجناسی که جهت مصارف زندگی اشخاص  می باشد (اعم از این که  خودشان آن را تولید و یا خریده باشند).
• نغع و ضرر به نسبت خرید هر یک از شرکا بین آنان تقسیم می گردد.

آیا عضویت در شرکت های تعاونی دارای شرایط خاصی می باشد؟

بله افراد برای عضویت باید دارای شرایط زیر باشند:

• تابعیت ایرانی
• عدم محجوریت و نداشتن ممنوعیت قانونی
• خریداری نمودن حداقل سهامی که در اساس نامه ذکر شده است
• متعهد شدن در برابر رعایت مقررات اساس نامه شرکت
• رعایت مقررات اساس نامه ی شرکت
• و عدم عضویت افراد در تعاونی های مشابه

میزان سرمایه ی شرکت تعاونی چقدر است؟

میزان سرمایه ی این نوع شرکت متغیر و نامحدود می باشد.

انواع شرکت تعاونی از نظر نوع عضویت : 

1. تعاونی عام
2. تعاونی خاص

شرکت تعاونی عام

شرکتی می باشد که همه ی افراد می توانند آزادانه در آن عضویت داشته باشند و و افرادی که موسسین شرکت هستند مستلزم این هستند که بخشی از سرمایه ی اولیه و افزایش سرمایه را برای خرید عموم عرضه نمایند.

شرکت تعاونی خاص:شرکتی می باشد که عضویت در آن تنها برای گروه خاصی است مانند : کارگران، دانشجویان ، کارمندان و غیره این نوع از تعاونی میان افراد دارای صلاحیت و واجد شرایط تشکیل می شود.

 

 

ثبت شرکت سهامی عام به این صورت است که در این شرکت موسسین مقداری از سهام که شامل بیست درصد است را متعهد شوند و سی و پنج درصد این مبلغ را در حساب بانکی به عنوان شرکت در حال تاسیس سپرده کنند و سپس اظهارنامه ای در ضمیمه اساس نامه شرکت و مطرح نمودن اعلامیه پذیره نویسی سهام به مراکز ثبت شرکت ها اعلام دارند .

 

در قانون تجارت ایران یک ماده قانونی آورده شده است که در ان به تعریف شرکت های تجاری نپرداخته است اما انواع مختلف آن را بیان کرده است مطابق با ماده 20 قانون تجارت انواع شرکت های تجاری بدین شرح است : شرکت سهامی ، شرکت با مسئولیت محدود ، شرکت تضامنی ، شرکت مختلط غیر سهامی ، شرکت نسبی ، شرکت تعاونی تولید و مصرف ، می باشد.

همانطور که گفته شد در قانون تجارت تعریف دقیقی از این شرکت های تجاری موضوع ماده 20 قانون تجارت نشده است اما ظبق تفسیر حقوق دانان می توان گفت که همگی این شرکت ها به منظور کسب سود و  تقسیم آن بین شرکا و انجام دادن فعالیت های تجاری و بازرگانی به وجود می آیند . حال با توجه به این که دانستیم هدف مشترک تمام شرکت های تجاری از تشکیل شرکت انجام فعالیت تجاری و کسب سود است شرکا باید در انتخاب عنوان و اسم شرکت برای انجام فعالیت تجاری مشترک دقت کنند زیرا این عنوان برای انان مسئولیت های مختلفی به همراه خواهد داشت .

بر اساس ماده 2اصلاحی قانون تجارت « شرکت سهامی شرکت بازرگانی محسوب می شود ولو اینکه موضوع عملیات آن بازرگانی نباشد » که خود شرکت سهامی به دو دسته سهامی عام و سهامی خاص تقسیم می شود . مهم ترین تفاوت این دو در این است که سهامی عام در بورس قابل مبادله می باشد . در شرکت سهامی عام موسسین بخشی از سهام شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند که در بورس اوراق بهادار قابل داد ستد است .

تعداد شرکا در شرکت سهامی عام بیشتر از سایر شرکت هاست . در این میان با توجه به تعریفی که از شرکت های تجاری شد و گفتیم انتخاب عنوان در میزان مسئولیت شرکا مؤثر است، ممکن است برای افرادی که خواهان ایجاد شرکت هستند این سوال به وجود بیاید که شرکت سهامی عام چگونه به ثبت می رسد ؟ ما در این مقاله ضمن تعریف مختصری که از شرکت سهامی و انواع آن نمودیم یه بیان مفهوم شرکت سهامی عام ودلایل الزام به ثبت آن همچنین مدارک ثبت این شرکت و مراحل ثبت شرکت خواهیم پرداخت

مفهوم شرکت سهامی عام و دلایل لزوم ثبت آن

شرکت سهامی براساس ماده 1 قانون تجارت « به شرکتی گفته می شود که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن هاست » کامل ترین نوع شرکت سهامی، شرکت سهامی عام می باشد که برای امور مهمی چون تجارت با کشور های خارجی و ایجاد کارخانه جات و بانک ها و …تاسیس می شود .

مفهوم شرکت سهامی عام را می توان این گونه تعریف کرد که شرکتی سهامی است که قسمتی از سرمایه آن را اشخاصی غیر از موسسین شرکت که همان مردم عادی هستند از طریق فروش سهام تأمین می کنند، به طوری که حتی سهام شرکت سهامی عام به منظور دسترسی عمومی در بورس اوراق بهادار قابل داد و ستد می باشد .

تاسیس این نوع شرکت مطابق با ماده 107 لایحه اصلاحی قانون تجارت که در سال 1347 تصویب شد عبارت است از این که : « شرکت سهامی به وسیله هیات مدیره‌ ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و کلا یا بعضا قابل عزل می‌باشند اداره خواهد شد . تعداد اعضای هیات مدیره در شرکت‌ های سهامی عام نباید از پنج نفر کمتر باشد » همچنین در تاسیس این شرکت پذیره نویسی هم انجام خواهد شد پس می توان نتیجه گرفت تاسیس این شرکت وابسته به سرمایه موسسان و سرمایه ای است که پذیره نویسان از طریق پذیره نوشتن وارد آن می کنند .

در مورد لزوم ثبت شرکت های تجاری، من جمله ثبت شرکت سهامی خاص، ثبت شرکت نسبی و ثبت شرکت سهامی عام، می توان به ماده 2 قانون ثبت شرکت ها اشاره کرد که گفته است « کلیه شرکت های ایرانی مذکور در قانون تجارت ( سهامی ، ضمانتی، مختلط ،تعاونی ) که در تاریخ اجرای این قانون موجود و مطابق مقررات قانون تجارت راجع به ثبت و تطبیق تشکیلات خود با قانون مزبور عمل نکرده اند باید تا آخر شهریور ماه 1310 تشکیلات خود را با مقررات قانون تجارت تطبیق نموده و مطابق قانون مزبور تقاضای ثبت کنند

والا به تقاضای مدعی العمومی بدایت محلی که ثبت شرکت، من جمله ثبت شرکت تعاونی،  باید در آنجا به عمل آید، محکمه مدیران آن ها را به یک صد الی هزار تومان جزای نقدی محکوم خواهد کرد و در صورتی که مدت فوق برای تطبیق تشکیلات با قانون تجارت و تقاضای ثبت کافی نباشد رئیس محکمه ابتدایی محل به تقاضای شرکت تا سه ماه مهلت اضافی خواهد داد . »

در هر صورت باید گفت هیچ یک از شرکت های تجاری نام برده در ماده 20 قانون تجارت بدون ثبت در اداره ثبت شرکت ها نخواهد توانست به انجام فعالیت تجاری مورد نظرشان بپردازند و اجازه انجام کار نخواهد داشت.

 

اساسنامه شرکت سهامی عام شامل چه مواردی است؟

مطابق ماده ۸ قانون تجارت ایران، اساسنامه شرکت سهامی عام باید شامل موارد زیر باشد. توجه داشته باشید که تعدادی از موارد عنوان شده در اساسنامه، به بند‌های اظهارنامه شباهت دارد.

• نام شرکت، موضوع شرکت، مدت شرکت و مرکز اصلی شرکت و محل شعب احتمالی آن
• مشخص شدن و تفکیک مقدار نقد و غیرنقد سرمایه
• تعداد سهام بانام و بی‌نام و مبلغ اسمی آن‌ها و جزئیات مربوط به سهام ممتاز (تعیین تعداد، خصوصیات و امتیازها)
• حداقل مبلغ پرداخت شده هر سهم، نحوه مطالبه باقی مبلغ اسمی و مدت مطالبه
• نحوه انتقال سهام بانام و روش تبدیل سهام بانام به سهام بی‌نام
• اجازه احتمالی صدور اوراق قرضه
• افزایش یا کاهش سرمایه
• چگونگی دعوت به مجمع عمومی و زمان و هدف تشکیل آن و حد نصاب جهت تشکیل مجمع عمومی و چگونگی اداره آن و چگونگی مشورت و اخذ رای و میزان رای لازم جهت به تصویب رسیدن
• تعیین تعداد مدیران و روش انتخاب و مدت ماموریت آن‌ها و روش تعیین جانشین برای مدیران مرحوم یا استعفا داده و تعیین حدود اختیارات و وظایف مدیران
• تعداد سهام تضمینی سپرده شده بوسیله مدیران به صندوق شرکت
• تعداد بازرسان و نحوه انتخاب و مدت ماموریت آنان
• تعیین آغاز و پایان سال مالی شرکت و زمان تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان و تحویل دادن آن به بازرسان و مجمع سالانه عمومی
• شیوه انحلال اختیاری شرکت و ترتیب دریافت مطالبات و پرداخت بدهی‌ها
• روش تغییر اساسنامه

پذیره‌ نویسی چیست؟

«پذیره نویسی سهام» (Stock Subscription) قراردادی است که سرمایه‌گذار را ملزم به خرید تعدادی سهام منتشر نشده شرکتی در تاریخی در آینده و در قیمتی معین می‌کند.

طرح اعلامیه پذیره‌نویسی باید شامل چه مواردی باشد؟

• نام شرکت، موضوع شرکت و نوع فعالیت‌های آن و مرکز اصلی شرکت و شعب آن و مدت شرکت
• هویت کامل، اقامتگاه و شغل موسسان ( نام بردن از سوابق، اطلاعات یا تجارت تمام یا بعضی از موسسان در امور مربوط احتمالی به موضوع شرکت یا امور مشابه)
• مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقدی یا غیر نقدی آن بر حسب تعداد و نوع سهام و تعیین جزئیات مربوط به سرمایه غیرنقدی و ارزش آن
• تعیین چگونگی تاثیرگذاری مزایای احتمالی در نظر گرفته شده برای موسسان و تعیین مقدار تعهد شده سرمایه توسط موسسان و مبلغ پرداخت شده بوسیله آن‌ها
• نام بردن از هزینه‌های انجام شده توسط موسسان جهت تدارک مقدمات تشکیل شرکت و مطالعات انجام شده و تخمین هزینه‌های لازم تا زمان شروع فعالیت‌های شرکت
• نام بردن از مشخصات اجازه‌نامه یا موافقت اصولی (در صورت نیازِ موضوع شرکت به کسب موافقت مراجع خاص)
• نام‌بردن از حداقل تعداد سهام تعهد شده بوسیله پذیره‌نویسی و تعیین مبلغ پرداخت نقدی هنگام پذیره‌نویسی
• مکتوب کردن شماره و مشخصات حساب بانکی جهت پرداخت مبلغ نقدی سهام مورد تعهد و تعیین مهلت پذیره‌نویسی و مراجعه به بانک جهت پرداخت مبلغ نقدی
• آشکارسازی تحویل دادن اظهارنامه و طرح اساسنامه توسط موسسان به مرجع ثبت شرکت‌ها جهت مراجعه علاقه‌مندان
• عنوان کردن نام روزنامه پرتیراژ انتشاردهنده انحصاری دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشکیل مجمع عمومی موسس
• چگونگی تخصیص سهام به پذیره‌نویسان

تفاوت سهام بانام با سهام بی‌نام چیست؟

همان‌طور که از عنوان آن‌ها پیداست، سهام با نام حاوی اسم مشخص و سهام بی‌‌نام بدون اسم است. ازآن‌جایی‌که انتقال سهم بانام در دفتر سهام شرکت ثبت می‌شود، این سهام نسبت به سهام بدون نام دارای امنیت بیشتری است و در صورت مفقودی، خطری تهدیدکننده صاحب سهام نخواهد بود.

از طرفی دیگر، انتقال سهام بی‌نام راحت‌تر است. درواقع، سهام بی‌نام مانند اسکناس در نظر گرفته می‌شود و فرد حامل آن، مالک آن به شمار می‌رود. به علت نامشخص بودن انتقال سهام بی‌نام، تعیین مالیات برای آن تقریباً غیرممکن است. انتقال سهام بانام باید در دفتر ثبت سهام شرکت مکتوب شود و انتقال دهنده یا نماینده قانونی او، باید انتقال را در این دفتر، امضا کند.

پذیره‌ نویسی برای شرکت سهامی عام چگونه انجام می‌شود؟

اداره ثبت شرکت‌ها پس از مطالعه اظهارنامه و پیوست‌ها و تطبیق دادن آن‌ها با قانون، اجازه انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی را صادر می‌کند. سپس، باید آگهی اعلامیه پذیره‌نویسی بوسیله موسسان در روز‌نامه‌ها ثبت شود و در بانک معرفی شده توسط شرکت نیز در معرض دید قرار داده شود. علاقه‌مندان در طی دوره زمان تعیین‌شده در اعلامیه پذیره‌نویسی به بانک مراجعه، برگه تعهد سهام را امضا و مبلغ را پرداخت و رسید دریافت می‌کنند.

ورقه تعهد سهم شامل چه مواردی است؟

برگه تعهد سهم بوسیله شرکت‌ها، جهت دریافت مبلغ اسمی سهم، صادر می‌شود. تا زمان عدم پرداخت تمام مبلغ اسمی، ورقه سهم، صادر نمی‌شود. برای مثال، در صورت بی‌نام بودن سهام، فرد می‌تواند بدون پرداخت کل مبلغ اسمی، آن‌را منتقل کند. پس از دریافت کل ارزش اسمی سهم، گواهینامه موقت باطل و ورقه سهم، صادر می‌شود. در شرکت‌های سهامی عام و سهامی خاص، مطابق ماده ۲۸، صدور گواهینامه موقت قبل از ثبت شرکت، ممنوع است.

در ورقه تعهد سهم باید موارد زیر قابل مشاهده باشند.

• نام، موضوع، مرکز اصلی و مدت شرکت و سرمایه آن
• شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی و مرجع صادر‌کننده آن
• تعداد سهام مورد تعهد واقع شده و مبلغ اسمی ‌آن و مبلغ نقدی که باید در هنگام پذیره نویسی پرداخت شود.
• نام بانک و شماره حساب جهت واریز مبلغ بوسیله پذیره‌نویسان
• هویت و نشانی کامل فرد پذیره‌نویس
• مکتوب کردن تعهد پذیره‌نویس به پرداخت مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد، مطابق مقررات اساسنامه شرکت

ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم می‌شود و به امضای پذیره‌نویس یا نایب قانونی او می‌رسد. نسخه اول نزد بانک نگهداری می‌شود و نسخه دوم همراه با رسید مبلغ و مهر و امضای بانک به پذیره‌نویس تحویل داده می‌شود. توجه داشته باشید که امضای برگه تعهد سهم نشان‌دهنده قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجمع‌های عمومی صاحبان سهام است.

وظیفه مجمع عمومی موسسان چیست؟

مجمع عمومی به نوعی قوه قانون‌گذاری در شرکت سهامی عام است. در مجمع عمومی موسس کلیه موسسان و پذیره‌نویسان حق حضور دارند و هر سهم به مثابه یک رای در نظر گرفته می‌شود.

پس از انجام‌ پذیره‌نویسی کلیه سهام شرکت و پرداخت مبالغ لازم و مباحثه پیرامون اساسنامه شرکت و تصویب آن، اولین مدیران و بازرسان شرکت بوسیله مجمع عمومی انتخاب می‌شوند. در ادامه، به صورت خلاصه به سایر وظایف مجمع عمومی موسسان پرداخته شده است.

• بررسی میزان فروش سهام
• بررسی پرداخت مبلغ
• بررسی ماده‌های اساسنامه و تصویب آن
• انتخاب هیئت‌مدیره
• انتخاب بازرس یا بازرس‌ها
• انتخاب روزنامه جهت چاپ اطلاعیه‌های شرکت

اساسنامه تصویب شده توسط مجمع عمومی مدرسان به پیوست صورت جلسه مجمع و اعلامیه قبولی مدیران و بازرسان جهت ثبت شرکت به مرجع ثبت شرکت‌ها تحویل داده می‌شود.

از چه تاریخی شرکت، تشکیل شده محسوب می‌شود؟

پس از برگزاری مجمع عمومی موسس و از زمان قبول کتبی منصب بوسیله مدیران و بازرسان، شرکت، تشکیل شده محسوب می‌شود. قبول کتبی سِمت به معنی پذیرش تکالیف، وظایف و مسئولیت‌ها توسط مدیران و بازرسان است. پس از ثبت شرکت، امکان برداشت از وجوه واریز شده به بانک فراهم می‌شود.

در ورقه سهم چه مواردی نوشته می‌شود؟

در برگه سهم باید موارد زیر مکتوب شده باشند.

• نام شرکت و شماره ثبت آن در دفتر ثبت شرکت‌ها
• مبلغ سرمایه ثبت شده و مقدار پرداخت‌شده آن
• نوع سهم
• مبلغ اسمی سهم و مقدار پرداخت شده آن به حروف و ارقام
• تعداد سهامی که هر ورقه نماینده آن است.

تا زمان ثبت‌نشدن شرکت به صورت رسمی، صدور برگه سهم یا گواهینامه موقت، ممنوع به شمار می‌رود. نکات گفته شده در بالا باید در مورد گواهینامه موقت سهم نیز رعایت شود. تا زمان پرداخت نشدن تمام مبلغ اسمی هر سهم، صدور ورقه سهم بی‌نام یا گواهینامه موقت بی‌نام، ممنوع به شمار می‌رود.

مجمع عمومی در شرکت سهامی عام چیست؟

در شرکت سهامی عام، اعضای مجمع عمومی را صاحبان سهام، تشکیل می‌دهند. به صورت کلی، مواردی مانند تعداد لازم برای به حد نصاب رسیدن یا تصویب شدن یک موضوع در مجمع عمومی، در اساسنامه، مطرح شده است. مجامع عمومی توسط گروهی شامل ۱ رئيس، ۱ منشی و دو ناظر، مدیریت می‌شوند.

نواع مجامع عمومی در شرکت‌های سهامی عام

در شرکت‌های سهامی عام، به ترتیب زیر، ۳ مجمع وجود دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مجامع شرکت‌های عرضه کننده سهام باید با سامانه کدال، آشنایی داشته باشید. تشکیل مجامع عمومی از طریق نشر آگهی در روزنامه پرتیراژ منتشرکننده آگهی‌های شرکت، اطلاع رسانی می‌شود. مجمع عمومی موسس را پیش‌تر بررسی کرده بودیم.

• مجمع عمومی موسس
• مجمع عمومی عادی
• مجمع عمومی فوق‌العاده

مجمع عمومی عادی

مجمع عمومی عادی می‌تواند در مورد تمامی امور شرکت، بجز موارد مربوط به مجمع عمومی موسس و فوق‌العاده، تصمیم‌گیری کند. مجمع عمومی عادی باید سالی یکبار، مطابق زمان پیش‌بینی شده مقرر در اساسنامه، تشکیل شود.

در مجمع عمومی عادی، اغلب به مواردی مانند ترازنامه، حساب سود و زیان سال مالی قبل، صورت دارایی و بدهی‌های شرکت و گزارش‌های مدیران و بازرسان پرداخته می‌شود. تقسیم  سود تنها با تصویب مجمع عمومی صورت می‌گیرد.

مجمع عمومی فوق‌العاده

هرگونه تغییر در اساسنامه یا در سرمایه شرکت یا انحلال قبل از موعد آن باید توسط مجمع عمومی فوق‌العاده تصویب شود.

نام‌گذاری شرکت‌های سهامی عام به چه صورت انجام می‌شود؟

در شرکت‌های سرمایه‌ای، نام‌گذاری باید کاملاً مستقل از نام بنیان‌گذاران یا شرکا باشد، زیرا در این نوع شرکت‌ها تمرکز معطوف به سرمایه است. همچنین، در شرکت‌های سهامی عام باید عبارت «شرکت سهامی عام» قبل از نام شرکت یا بعد از آن بدون فاصله همراه با نام شرکت در کلیه اطلاعیه‌ها و آگاهی‌ها به صورت خوانا، درج شود.

تفاوت شرکت‌های سهامی عام و سهامی خاص چیست؟

شرکت‌های سهامی عام نیز مانند شرکت‌های سهامی خاص از انواع شرکت‌های سرمایه‌ای به شمار می‌روند. یعنی سرمایه در این شرکت‌ها از موارد بسیار بااهمیت است. مطابق ماده ۲۱ ، شرکت‌های سهامی خاص حق ارائه سهام در بانک، تبلیغ جهت فروش سهام و ارائه آن در بورس را ندارند.

در صورت تمایل به فروش سهام، شرکت سهامی خاص باید به شرکت سهامی عام تبدیل شود. در شرکت سهامی عام، نقل‌ و انتقال سهام نیازمند کسب اجازه از هیئت‌مدیره یا مجمع عمومی نیست

حداقل سرمایه مورد نیاز جهت راه‌اندازی شرکت سهامی عام در ایران چه میزان است؟

برای راه‌اندازی شرکت سهامی عام در ایران به حداقل سرمایه‌ای معادل ۵۰۰ هزار تومان و ۵ سهام‌دار نیاز است. در شرکت‌های سهامی، جهت تشکیل شرکت به پرداخت تمام سرمایه نیاز نیست و با جمع‌شدن قسمتی از سرمایه، شرکت سهامی، تشکیل می‌شود. اگر میزان سرمایه به مبلغی کمتر از حداقل میزان مشخص شده، برسد، یکسال فرصت برای افزایش سرمایه و رساندن آن به میزان حداقل، وجود خواهد داشت.

در صورتی‌ که، سرمایه شرکت سهامی عام پس از تاسیس به هر علتی، از ۵۰۰ هزار تومان کمتر باشد و تا یکسال افزایش نیابد و به این میزان نرسد، شرکت باید به نوع دیگری از شرکت‌های عنوان‌ شده در قانون تجارت تغییر شکل دهد. در غیر این صورت، امکان انحلال این شرکت وجود خواهد داشت.

مزایای شرکت‌های سهامی عام چیست؟

شرکت‌های سهامی عمومی مزایای قابل توجهی در مقایسه با شرکت‌های خصوصی دارند. برای مثال، شرکت‌های عمومی به بازار‌های مالی دسترسی دارند و می‌توانند در جهت توسعه و گسترش شرکت خود و انجام پروژه‌ها به فروش سهام یا اوراق قرضه بپردازند.

فروش سهام امکان افزایش نقدینگی را برای بنیان‌گذاران شرکت بوجود می‌آورد. برای اینکه شرکتی بتواند سهام خود را در سطحی گسترده عرضه کند، باید از لحاظ عملیاتی و مالی به اندازه قابل قبولی رسیده باشد.از جمله مزایای شرکت‌های سهامی عام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• سرمایه بیشتر
• صرفه به مقیاس
• وسعت گسترش
• اعتماد عموم
• امکان انتقال سهام

سرمایه بیشتر

گردآوری سرمایه کلان مورد نیاز شرکت‌های بزرگ، در سایر سازمان‌ها یا انواع شرکت‌های دیگر با دشواری همراه است. شرکت سهامی عام، با جذابیت خود برای انواع سرمایه‌گذاران طبقات مختلف اجتماع می‌تواند به منابع کافی مورد نیاز برقراری تشکیلات اقتصادی در سطح گسترده، دست پیدا کند.

صرفه به مقیاس

به علت فعالیت شرکت سهامی عام در سطحی گسترده، خرید، مدیریت، توزیع و فروش در این شرکت، با هزینه کمتری انجام می‌شود. همچنین، این نوع شرکت‌ها می‌توانند کالاها را با قیمت کمتری در اختیار مشتری قرار دهند.

وسعت گسترش

از آن‌جا که محدودیتی برای تعداد افراد عضو در یک شرکت سهامی عام وجود ندارد، گسترش کسب‌و‌کار بوسیله انتشار سهام و اوراق بدهی جدید، در مقایسه با شرکت‌هایی از انواع دیگر، آسان‌تر است.

اعتماد عموم

نحوه تشکیل و عملکرد شرکت‌ها تحت نظارت قوانین تجارت است. مقررات پیرامون انتشار اجباری بعضی از اسناد، حساب‌ها، گزارش‌های مدیر و … موجب بوجود آمدن اعتماد در عموم افراد می‌شود. حساب‌های این شرکت‌ها توسط حسابرس‌های رسمی مورد حسابرسی قرار می‌گیرد و منتشر می‌شود. این موارد، باعث می‌شوند که افراد اطمینان بیشتری را به شرکت‌های سهامی عام داشته باشند.

امکان انتقال سهام

سهام‌داران شرکت‌های سهامی‌ عام می‌توانند با خرید و فروش سهام، آن‌را بین سایر اعضا و خود، متقل کنند. سهام اغلب شرکت‌های سهامی عام در بازار‌های بورس و فرابورس عرضه می‌شود و می‌توان آن‌ها را به آسانی فروخت.

اوراق قرضه شرکت سهامی عام چیست؟

اوراق قرضه شرکتی نوعی وام است که توسط شرکت و با هدف افزایش سرمایه منتشر می‌شود. سرمایه‌گذار خریداری‌کننده اوراق قرضه شرکتی درواقع در حال قرض دادن وجه به شرکت در ازای دریافت مبالغی به همراه سود است. در مواردی، حتی امکان معامله این اوراق در بازار ثانویه نیز وجود دارد. دارندگان اوراق قرضه در اداره امور شرکت دخالتی ندارند و تنها بستانکار شرکت به شمار می‌روند.

انتشار اوراق قرضه توسط شرکت سهامی عام در چه زمانی ممکن است؟

انتشار اوراق قرضه بوسیله شرکت سهامی عام زمانی ممکن است که کلیه سرمایه مکتوب شرکت، پرداخت شده و دو سال از تاریخ ثبت شرکت، گذشته باشد. همچنین، الزامی است که دو ترازنامه شرکت یادشده به تصویب مجمع عمومی رسیده باشند. در صورتی‌ که، در اساسنامه شرکت به انتشار اوراق قرضه، اشاره‌ای نشده باشد، این مورد می‌تواند به پیشنهاد هیئت مدیره توسط مجمع تصویب شود.

معایب شرکت‌های سهامی عام چیست؟

دسترسی به بازار سرمایه عمومی همراه با نظارت بیشتر، بررسی‌های دقیق‌تر، ارائه گزارش‌های مالی و مدیریتی و تبعیت بیشتر از قوانین «حکمرانی مشارکتی» (Corporate Governance) است. این موارد حتی امکان دارد، قدرت نفوذ مالکان عمده و بنیانگذاران را کاهش دهد.

همچنین، عرضه اولیه سهام به صورت عمومی (IPO)، هزینه‌های قابل توجهی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به هزینه‌های قانونی، هزینه‌های حسابداری و هزینه‌های بازاریابی حفظ یک شرکت عمومی، اشاره کرد. شرکت‌های عمومی باید استاندارد‌های گزارش‌های عمومی نظارت شده توسط دولت را رعایت کنند و به صورت مرتب به سازمان‌های مالی گزارش دهند.

از جمله معایب شرکت‌های سهامی عام می‌توان موارد زیر را در نظر گرفت.

• عدم پنهان‌کاری
• تاخیر در تصمیم‌گیری
• محدودیت‌های دولتی بیشتر
• مقررات متعدد
• جداسازی مالکیت و مدیریت

عدم پنهان‌کاری

در شرکت‌های سهامی عام، هر موردی در جلسه اعضای هیئت مدیره مطرح می‌شود. گزارش‌های مجمع و حساب‌های سود و زیان شرکت نیز از جمله این موارد هستند. در موقعیت‌هایی با شرایط مشابه، حفظ اصول رازداری، دشوار خواهد بود.

تاخیر در تصمیم‌گیری

در شرکت‌های سهامی عام و سازمان‌هایی با ساختار همسان، اکثر تصمیمات مهم توسط هیئت‌مدیره و سهام‌داران در جلسات مجمع عمومی اخذ می‌شود. بنابراین، فرایند اخذ تصمیم، زمان‌بر است.

محدودیت‌های دولتی بیشتر

فضای کاری درونی شرکت‌های سهامی عام، تحت تاثیر محدودیت‌های قانونی در رابطه با برگزاری مجمع، اخذ رای، حسابرسی و مواردی مشابه، قرار می‌گیرد. بنابراین، ثبت و برپا داشتن و ادامه فعالیت‌های یک شرکت سهامی عام به علت مقررات قانونی وضع شده، دشوار خواهد بود.

در بعضی از کشور‌ها، فرایند ثبت شرکت‌های سهامی عام پیچیده است و به منابع و زمان زیادی احتیاج دارد. امکان دارد، این دوره، ماه‌ها به درازا بینجامد و به علت هزینه‌بر بودن، این مورد یکی از مهم‌ترین معایب شرکت‌های سهامی عام است. همچنین، تنوع و تعداد بالای سهام‌داران در شرکت‌های سهامی عام ممکن است منجر به بوجود آمدن تضاد منافع شود

 

 

شرایط ثبت شرکت سهامی عام

 حال با توجه به اینکه مفهوم شرکت سهامی عام و علت لزوم ان را بیان کردیم، می خواهیم به شرایط ثبت این نوع شرکت اشاره کنیم . همانند  ثبت تغییرات شرکت سهامی عام​ ، لازم است تا برای ثبت خود شرکت نیز شرایطی وجود داشته باشد. شرایطی که لازم است هنگام ثبت شرکت سهامی عام موجود باشد عبارت است از :

طبق ماده 5 قانون لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت در موقع تاسیس شرکت‌ های سهامی عام میزان سرمایه اولیه از پنج میلیون ریال نباید کمتر ‌باشد . در صورتی که سرمایه شرکت بعد از تاسیس به هر علت از حداقل مذکور در این ماده کمتر شود باید ظرف یک سال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان ‌حداقل مقرر اقدام به عمل آید یا شرکت به نوع دیگری از انواع شرکت‌ های مذکور در قانون تجارت تغییر شکل یابد وگرنه هر ذی نفع می ‌تواند انحلال آن را‌ از دادگاه صلاحیت دار درخواست کند »

حداقل تعداد شرکا برای این تاسیس و  ثبت شرکت در تهران و در شهرستان ها، در قالب شرکت سهامی عام 5 نفر و حداقل هیات مدیره آن 5 نفر است .

برای تأسیس شرکت ‌های سهامی عام موسسین باید اقلا بیست درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کرده و لااقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد‌ شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تأسیس نزد یکی از بانک‌ ها سپرده کنند و سپس اظهارنامه ‌ای به ضمیمه طرح اساسنامه شرکت و طرح اعلامیه ‌پذیره‌ نویسی سهام که به امضا کلیه موسسین رسیده باشد، در تهران به اداره ثبت شرکت ‌ها و در شهرستان‌ ها به دایره ثبت شرکت‌ ها و در نقاطی که دایره‌ ثبت شرکت‌ ها وجود ندارد به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم کنند و رسید آن را دریافت کنند .

اعلامیه پذیره ‌نویسی باید توسط موسسین در جراید آگهی گردیده و نیز در بانکی که تعهد سهام نزد آن صورت می ‌گیرد در معرض دید ‌علاقه مندان قرار داده شود .

اگر آورده سرمایه گذاران به صورت نقدی باشد رسیدی از مقدار سرمایه ای که به شرکت آورده اند و اگر به صورت غیر نقدی باشد سند و مدارک سرمایه غیر نقدی علاوه بر تودیع در بانکی که سرمایه نقدی در آنجا سپرده شده است، می باست همراه با اظهارنامه به اداره ثبت شرکت ها هم فرستاده شود .

پس احراز این که کلیه سهام پذیره نویسی شده اند مجمع عمومی موسس باید با مشورت یکدیگر اساسنامه شرکت را تصویب کنند و اقدام به انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت نمایند .
مدیران و بازرسان انتخابی می بایست یه صورت کتبی و نه صرفا شفاهی قبول سمت خود را تایید نمایند با اتمام این مرحله دیگر شرکت تشکیل می شود .
می بایست تمام موسسین شرکت اساسنامه را به همراه اظهارنامه و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام  امضا کنند، با قید اسم روزنامه کثیرالانتشار که از طرف شرکت انتخاب شده است، و آ ن را در تهران به اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به دایره ثبت شرکت ها و در نقاطی که دایره ثبت نیست به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم کرده و رسید دریافت کنند .

 

مدارک لازم برای ثبت شرکت سهامی عام

پس از توضیحی که در مورد شرایط ثبت شرکت تجاری از نوع سهامی عام بیان شد، به بیان مدارکی که در هنگام ثبت شرکت سهامی عام لازم است وجود داشته باشد می پردازیم . ثبت شرکت سهامی عام در دو مرحله انجام می شود :

اولین مرحله، مرحله تشکیل و تحصیل اجازه پذیره نویسی .

دومین مرحله، مرحله ایجاد و ثبت شرکت های عام سهامی می باشد که مدارک مورد نیاز در هر یک از این مراحل متفاوت است . مدارک لازم در مرحله اول یا همان مرحله تشکیل و تحصیل اجازه پذیره نویسی شرکت سهامی عام که به شرح زیر است :

ارائه طرح اعلامیه پذیره نویسی در دو نسخه که می بایست همه موسسین آن را امضا کرده باشند .

ارائه اظهارنامه ا ی که کامل شده است در دو نسخه .

ارائه طرح کامل شده اساسنامه به اداره ثبت شرکت ها .

ارائه مدارک و تصاویر برابر با اصل شده موسسین شرکت سهامی عام که از طریق آن بتوان هویت موسسین را احراز کرد .

ارائه اصل گواهی بانک مبنی بر پرداخت سرمایه حداقل 35% از 20 % سرمایه تعهد شده شرکت سهامی عام به اداره ثبت شرکت ها .

ارائه اجازه نامه اصلی از مراجع مربوطه در صورتی که ثبت موضوع فعالیت شرکت سهامی عام نیاز به مجوز داشته باشد .

ارائه اصل مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار به اداره ثبت شرکت ها مطابق قانون تجارت .

کامل کردن فرم مربوط به تعیین اسم شرکت به ترتیب اولویت و ارائه همچنین فیش واریزی به اداره ثبت شرکت ها .

مدارک لازم در مرحله دوم یا همان مرحله ایجاد و ثبت شرکت های سامی عام که به شرح زیر است :

ارائه اساسنامه شرکت سهامی عام به اداره ثبت شرکت ها در دو نسخه که مجمع عمومی موسس نیز آن را تصویت کرده باشد .

ارائه صورت جلسه ای از تشکیل مجمع عمومی موسس که در این مجمع برای اساسنامه، اعضای هیات مدیره همچنین بازرسان و روزنامه کثیر الانتشار شرکت تعیین تکلیف شده است در دو نسخه به اداره ثبت شرکت ها .

ارائه صورت جلسه تشکیل هیات مدیره شرکت سهامی عام در دو نسخه به اداره ثبت شرکت ها .

ارائه اصل گواهی نامه بانک مبنی بر پرداخت شدن حداقل 35% سرمایه شرکت سهامی عام به اداره ثبت شرکت ها .

ارائه دومین مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار برای فعالیت شرکت سهامی عام به اداره ثبت شرکت ها .

مراحل ثبت شرکت سهامی عام

همان طور که گفته شد ثبت شرکت سهامی در دو مرحله صورت می گیرد که در این قسمت به بیان مراحل ثبت شرکت سهامی عام می پردازیم . شرکت سهامی عام برای ثبت باید دارای مجوز از سازمان بورس بانک مرکزی باشد . شرکت سهامی عام می تواند با موضوعاتی چون تاسیس بانک ، طرح های عمرانی، احداث سد، صنایع بزرگی ماننده خودرو سازی و فولاد و… ثبت گردد . واژه سهامی عام می بایست به صورت خوانا و دقیق در انتهای نام شرکت ذکر شود .

بخش اول مرحله ثبت شرکت سهامی عام در سازمان بورس، تعیین معافیت از ثبت در سازمان بورس اوراق بهادار یا شامل ثبت شدن در سازمان بورس و اوراق بهادار است که می بایست قبل از اقدام به پذیره نویسی سهام توسط موسسین این نوع از شرکت تعیین شود .

بخش دوم مرحله ثبت شرکت سهامی عام در سازمان بورس، صدور مجوز عرضه عمومی و ثبت سهام توسط سازمان بورس اوراق بهادار است .

مؤسسان شرکت سهامی عامی که سهام در دست انتشار مشمول مقررات ثبت، نزد سازمان اعلام شده با انجام این مراحل می توانند اجازه عرضه عمومی سهام از سازمان بورس و اوراق بهادار ( مدیریت بازار اولیه – اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار سرمایه ای) بگیرد . مراحل ثبت شرکت های سهامی عام به جز دو بخشی که از آن در قسمت سازمان بورس اوراق بهادار نام برده شد عبارت است از :

ارسال مدارک و مستندات به سازمان های مربوطه توسط موسین برای اخذ مجوز های مربوطه برای اراده به اداره ثبت شرکت ها .

داشتن مجوز عرضه عمومی سهام، موسسین می بایست از سازمان بورس اوراق بهادار چنین مجوزی را گرفته و به اداره ثبت شرکت ها ارائه دهند .

شروع پذیره نویسی، پس از گرفتن مجوز های مورد نیاز از سازمان بورس اوراق بهادار موسسین شرکت سهامی عام می بایست به اداره ثبت شرکت ها بروند و اجازه منتشر کردن اعلامیه پذیره نویسی را دریافت کنند .

بعد از پایان پذیره نویسی موسسین اقدام به تشکیل و برگزاری مجمع عمومی مؤسس کنند .

پس از این که موسسین مجمع عمومی موسس را تشکیل دادند می بایست برای کامل کردن روند عرضه عمومی سهام مدارکی را به سازمان بورس ارائه کنند .

بعد از این که سازمان بورس روند عرضه عمومی سهام شرکت سهامی عام را با توجه به مدارک ارسالی موسسین تایید کرد، عرضه عمومی سهام در اداره ثبت شرکت ها به ثبت خواهد رسید .

آخرین مرحله برای ثبت شرکت سهامی عام گرفتن شماره ثبت از سازمان بورس و اوراق بهادار است .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ثبت شرکت سهامی عام در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی تلفنی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی به سوالات شما عزیزان پیرامون ثبت شرکت سهامی عام پاسخ دهند .

 

هزینه ثبت شرکت سهامی عام

تعرفه و هزینه ثبت شرکت بر اساس نوع شرکت متفاوت است.

هزینه ثبت شرکت در شرکت‌های سهامی عام شامل هزینه‌های جاری: هزینه استعلام، هزینه تنظیم اساسنامه و اوراق ثبتی،‌ هزینه پستی و هزینه آگهی‌ها،‌ هزینه حق‌الوکاله و هزینه پرونده مالیاتی و دریافت کد اقتصادی است.

اگر تا شش ‌ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه شرکت تاسیس نشود و به ثبت نرسیده باشد هرگونه هزینه‌ای که برای تاسیس شرکت پرداخت یا تعهد شده باشد به عهده موسسین خواهد بود.

 

در این بخش از مقاله سعی شده است تا بر طبق مواد قانون تجارت و لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت و سایر قوانین و مقررات مرتبط، به پاسخ متداول ترین سوالات ثبتی شما عزیزان بپردازیم.

1- آیا در شرکت سهامی خاص تشکیل مجمع عمومی موسس الزامی است ؟
خیر . با این وجود، سهام داران می توانند برای تشکیل شرکت، اقدام به برگزاری مجمع عمومی موسس نمایند یا آنکه بنابر ماده 20 ل. ا. ق. ت صرفاَ مدارک مذکور در آن ماده را که به امضاء تمام سهام داران رسیده است به مرجع ثبت شرکت ها تقدیم دارند . بنابراین سهام داران  می توانند برای تشکیل شرکت از یکی از دو روش ذیل استفاده کنند :
– تشکیل مجمع عمومی موسس.
– عدم تشکیل مجمع عمومی موسس و اکتفا به مدارک و صورت جلسه های مذکور در ماده 20 ل. ا. ق. ت که به امضاء تمام سهام داران رسیده باشد.
2- کدام دسته از شرکت ها حق صدور اوراق قرضه دارند ؟
فقط شرکت سهامی عام حق صدور ورقه قرضه دارد نه شرکت سهامی خاص و نه سایر شرکت ها
3- تفاوت اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت و اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرکت چیست ؟
در اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت مجمع عمومی فوق العاده، خود سرمایه شرکت را به مبلغی حداقل به میزان اوراق قرضه افزایش می دهد که این افزایش سرمایه موقتاَ توسط یک یا چند بانک یا موسسه مالی و اعتباری پذیره نویسی می گردد تا دارنده ورقه قرضه بتواند تا قبل از سررسید آن، اقدام به تعویض ورقه قرضه با سهم نماید اما در اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرکت، مجمع عمومی خود سرمایه شرکت را افزایش نمی دهد، بلکه صرفاَ اجازه آن را به هیات مدیره می دهد تا هیات مدیره بتواند در پایان مهلت اوراق قرضه معادل اوراق قرضه ای که دارندگان آن ها مایل باشند، اقدام به افزایش سرمایه دهند و سهم جدید صادر نمایند و سهام صادر شده را به دارندگان اوراق قرضه تخصیص دهند.
4- از طریق اداره ثبت ، اجراییه علیه کدام یک از مسئولین چک قابل صدور است ؟
در این خصوص دقت داشته باشید که :
– اجراییه فقط علیه صادرکننده قابل صدور است و علیه ظهرنویسان قابل صدور نیست.
– اجراییه علیه ضامن صادرکننده قابل صدور نیست .
– اگر چک به نمایندگی صادر شده باشد اجراییه به نحو تضامن علیه نماینده و صاحب حساب صادر می گردد.
5- آیا عملیاتی که با اسناد تجاری صورت می گیرد، مانند صدور و ظهرنویسی در عداد اعمال تجاری محسوب می گردند یا خیر ؟
در این زمینه باید بیان نمود که :
– ماده 2 ق. ت صراحت دارد که معاملات برواتی، من جمله صدور و ظهرنویسی برات ذاتاَ عمل تجاری محسوب می گردند.
– ماده 314 ق. ت صراحت دارد که صدور چک ذاتاَ عمل تجاری نیست. به طریق اولی سایر اقدامات نسبت به چک مانند ظهرنویسی میز تجاری نیست.
– قانون تجارت در مورد سفته سکوت اختیار کرده است. از همین رو در خصوص آن اختلاف نظر وجود دارد. صحیح تر آن است که معاملات سفته ای مانند صدور و ظهرنویسی سفته را ذاتاَ عمل تجاری ندانیم، چرا که اعمال تجاری در ماده 2 قانون تجارت احصاء شده اند و موارد مذکور در این ماده جنبه حصری دارند، نه تمثیلی و نمی توان آن ها را به واسطه مقایسه گسترش داد.
– گرچه صدور و ظهرنویسی سفته و چک ذاتاَ عمل تجاری نیست، اما می توانند در قالب ماده 3 قانون تجارت، عمل تجاری تبعی باشند مانند آنکه بین دو تاجر رد و بدل شوند.
5- آیا شرکت تعاونی برای طرح دعوی یا دفاع از دعوای مطروحه می تواند به جای وکیل از نماینده حقوقی بهره ببرد ؟
پاسخ : خیر
6- صاحبان امضاء مجاز در شرکت های تعاونی، می بایست چه شرایطی داشته باشند ؟
– هم مدیر عامل و هم یک یا دو نفر از اعضاء هیات مدیره باشند.
– صاحبان امضاء مجاز باید بالاتفاق اسناد تعهد آور و قراردادهای شرکت را امضاء نمایند و امضاء یکی از آن ها به تنهایی کارساز نیست.
در بقیه شرکت ها چنین ترتیبی مقرر نشده است، اما از لحاظ عملی مرسوم است که در بقیه شرکت ها نیز برای امضاء اسناد ، مدیر عامل و یک نفر از اعضاء هیات مدیره که اغلب رئیس هیات مدیره است را به عنوان مقامات صاحب امضاء پیش بینی می کنند که اسناد و قراردادها را بالاتفاق امضاء نمایند.
7- تفاوت ذخیره قانونی و اندوخته احتیاطی در شرکت های تعاونی چیست ؟
علیرغم آن که در شرکت های سهامی این دو عبارت به یک معنی هستند اما در شرکت های تعاونی مفهوم آن ها با یکدیگر متفاوت است. در شرکت های تعاونی :
– ذخیره قانونی الزامی و اندوخته احتیاطی اختیاری است.
– در هر سال حداقل 5 درصد از سود خالص باید به عنوان ذخیره قانونی منظور گردد. اما در صورت تمایل به منظور اندوخته احتیاطی نباید میزان آن از حداکثر 5 درصد سود خالص بیشتر شود.
– ذخیره قانونی تا جایی منظور می گردد که میزان آن به یک چهارم میانگین سرمایه آخرین سه سال شرکت برسد.
8- حدود اختیارات مدیران شرکت بامسئولیت محدود در چه حد است ؟
ماده 51 قانون تجارت بیان می دارد که مسئولیت مدیر شرکت در مقابل شرکاء ، همان مسئولیتی است که وکیل در برابر موکل دارد. از آن جا که مواد 21 تا 93 قانون تجارت مصوب 1311 هنوز درباره شرکت های غیرسهامی قابلیت اجرایی دارند، بنابراین در کلیه شرکت های غیرسهامی اعم از با مسئولیت محدود، تضامنی ، نسبی و .. اختیارات مدیران به همان حدودی است که شرکاء توسط اساسنامه یا تصمیمات مجامع عمومی برای مدیران مقرر نموده اند. بنابراین اگر مدیری حق امضاء قراردادهایی به مبلغ بیش از 100 میلیون نداشته باشد و مبادرت به این کار نماید، شرکت هیچ مسئولیتی در قبال مبلغی که زائد بر اختیارات مدیر بوده است، ندارد چه معامله صورت گرفته در قالب موضوع شرکت باشد، و چه در قالب موضوع شرکت نباشد. برخلاف شرکت های سهامی که اگر معاملات صورت گرفته از سوی مدیران در قالب موضوع شرکت باشد، مدیر دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره امور شرکت می باشند و محدود کردن اختیارات مدیران در اساسنامه یا به موجب تصمیمات مجامع عمومی فقط از لحاظ روابط بین مدیران و صاحبان سهام معتبر بوده و در مقابل اشخاص ثالث باطل و کان لم یکن است. ( ماده 51 ، 121 ق. ت )
9- اگر شخصی اقدام به دلالی بدون اخذ مجوز نماید، این دلالی و معامله صورت گرفته به واسطه آن چه حکم دارد ؟
اشتغال به دلالی در این زمینه ها بدون اخذ مجوز، ممنوع است. بنابر ماده 9 قانون راجع به دلالان هر کس که بدون اخذ پروانه به شغل دلالی مشغول گردد به حبس تادیبی از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. اما این امر موجب بطلان معاملات صورت گرفته توسط دلال نمی گردد.
10- آیا متصدی حمل و نقل تاجر است ؟
از آن جا که بنابر ماده 2 ق. ت تصدی به حمل و نقل عملی تجاری است، اگر شخصی شغل معمول خود را تصدی به حمل و نقل قرار داده باشد تاجر است.
از همراهیتان سپاسگزاریم.